Từ nguyên và cách sử dụng

Thuật ngữ tiếng Anh typhoon là tên cho một cơn bão nhiệt đới lớn ở khu vực Tây Bắc Thái Bình Dương,[6] trong khi hurricane là tên cho một cơn bão nhiệt đới lớn ở khu vực đông bắc Thái Bình Dương và Bắc Đại Tây Dương [7]. Ở những nơi khác, nó được gọi là tropical cyclone(cơn lốc xoáy nhiệt đới).[8]

Từ điển Anh ngữ Oxford Oxford English Dictionary[9] trích dẫn tiếng Urdu ṭūfān và tiếng Trung quốc tai fung là nguồn cho một số dạng tiếng Anh ban đầu: Các hình thức sớm nhất - "touffon", sau đó là "tufan", "tuffon", và những thứ khác - xuất phát từ Urdu ṭūfān, với trích dẫn từ năm 1588. Từ năm 1699 xuất hiện "tuffoon", sau đó là "tiffoon" cách viết bị ảnh hưởng bởi tiếng Urdu. Từ "typhoon" hiện đại có từ năm 1820, trước đó là "tay-fun" có từ năm 1771 và "ty-foong", tất cả đều bắt nguồn từ tiếng Trung Quốc tai fung.Thuật ngữ Urdu توفان ṭūfān nghĩa là bão dữ dội có cùng gốc với tiếng Hindi तूफ़ान (tūfān))[10] xuất phát từ tiếng Iran mà lại bắt nguồn từ tiếng Ả Rập طوفان (ṭūfān).

Nguồn gốc Trung Quốc là từ tai fung [10] (tiếng Hoa giản thể: 台风, truyền thống Trung Quốc: 颱風, pinyin: táifēng), là một dạng tiếng thổ ngữ phổ thông của tiếng Quan Thoại dà: "lớn" và fēng "gió".[9] Trong tiếng Quan Thoại, từ cho cơn bão gió là 大风 (dàfēng, "gió lớn") và tiếng Quảng Đông 大風 (daai6 fung1, "gió lớn"). Từ tiếng Nhật hiện đại cũng bắt nguồn từ tiếng Trung: 台風 (た い ふ う, taifuu).

Tiếng Hy Lạp cổ đại Τυφῶν ( Tuphôn , [Typhon]) không phải là không có liên quan gì và cũng có thể đã ảnh hưởng đến thuật ngữ này. Các thuật ngữ Ba Tư và Trung Quốc có thể đã bắt nguồn từ thuật ngữ Hy Lạp ngay từ lúc ban đầu.[9][11]

Phân loại cường độ

Áp thấp nhiệt đới là cấp thấp nhất mà Cơ quan Khí tượng học Nhật Bản (JMA) sử dụng và là thuật ngữ được sử dụng cho một hệ thống nhiệt đới có tốc độ gió không quá 33 hải lý / giờ (38 km/h).[12] Áp thấp nhiệt đới được nâng lên thành cơn bão nhiệt đới nếu tốc độ gió vượt quá 34 hải lý / giờ (39 km/h). Các cơn bão nhiệt đới cũng nhận được tên chính thức từ RSMC Tokyo.[12] Nếu bão tăng cường độ hơn nữa và đạt được tốc độ gió ổn định là 48 hải lý / giờ (55 dặm / giờ, 89 km/h) thì nó sẽ được phân loại là một cơn bão nhiệt đới nghiêm trọng [12]. Khi gió lớn nhất của hệ thống đạt tốc độ gió 64 hải lý (119 km/h), thì JMA sẽ chỉ định cơn bão nhiệt đới như một typhoon - cấp cao nhất theo bảng xếp hạng [12].

Từ năm 2009, Đài quan sát Hồng Kông bắt đầu phân chia các typhoon (siêu bão) thành ba loại khác nhau: typhoon, typhoon nghiêm trọng và siêu typhoon [13]. Một typhoon có tốc độ gió 64-79 hải lý (73-91 mph; 118–149 km/h), một typhoon nghiêm trọng có gió ít nhất 80 hải lý / giờ (92 km/h), và siêu typhoon có gió ít nhất 100 hải lý (120 dặm / giờ, 190 km/h).[13] Trung tâm Cảnh báo Typhoon Liên hợp (JTWC) của Hoa Kỳ phân loại không chính thức các cơn bão với tốc độ gió ít nhất là 130 hải lý / giờ (67 m / s, 150 mph / 241 km/h) - tương đương với một cơn bão mạnh cấp 4 theo thang Saffir-Simpson - như super typhoons.[14]. Tuy nhiên, các phép đo tốc độ gió duy trì tối đa mà JTWC sử dụng dựa trên thời gian trung bình 1 phút, tương tự như thời gian trung bình Trung tâm Bão quốc gia và Trung tâm Bão bão Trung tâm Thái Bình Dương của Hoa Kỳ. Kết quả là các báo cáo về gió của JTWC cao hơn các phép đo của JMA, vì nó dựa trên khoảng cách trung bình 10 phút.[15]